Kiedy przystępujemy do budowy nowego domu, największą wagę przykładamy do tego, by zaplanować jego wygląd. Zastanawiamy się nad jego wielkością, kolorystyką, dopasowaniem okien. Dużo mniej zastanawiamy się nad wyglądem dachu a jeszcze mniej nad wyborem tego, w jaki sposób dach będzie zbudowany. Wybór technologii, w jakiej zostanie wykonana konstrukcja dachu to jeden z podstawowych problemów przy budowie domu.
Drewno było używane w budownictwie od zawsze
W budownictwie drewno stosowane było od zarania dziejów i mimo upływu czasu używane jest do dziś. Czasami z drewna powstają całe budynki, czasem jakaś część obiektu, ale najczęściej wykorzystywane jest przy budowaniu konstrukcji dachowych. Materiał, jakim jest drewno ma wiele zalet jak niewielki ciężar, łatwość obróbki, stosunkowo duża wytrzymałość, dostępność czy dobra izolacyjność. Nawet wady, jakimi jest łatwopalność, wpływ wilgoci czy korozja biologiczna zostały wyeliminowane przez użycie odpowiednich preparatów konserwujących. Drewno jest fabrycznie impregnowane, zabezpieczone oraz pokryte nowoczesnymi środkami ogniochronnymi.
Materiał jest także łatwy w obróbce przez co można wykonywać z niego skomplikowane elementy konstrukcji nawet przy budowie bardzo wyszukanego dachu.
Optymalizacja produkcji elementów z drewna doprowadziła do tego, że jest bardzo mało odpadów i tym samy finalny produkt jest tańszy. To sprawia, że budowanie więźby drewnianej, szczególnie w budownictwie jednorodzinnym jest ciągle najpopularniejszym rozwiązaniem. Zostaje jedynie wybrać technologię, w jakiej taka konstrukcja zostanie wykonana.
Więźba tradycyjna
Przez wiele lat konstrukcje dachów domów jednorodzinnych wykonywane były wyłącznie w tradycyjnej technice. Wykonywano najczęściej jeden z trzech z podstawowych rodzajów więźby dachowej:
– więźbę krokwiową,
– więźbę krokwiowo-jętkową,
– więźbę krokwiowo-płatwiową,
W każdym z tych przypadków konstrukcja składa się z wielu elementów (namurnice, krokwie, płatwie, jętki, kleszcze, zastrzały itd.) Każdy fragment wciągany jest na dach i osobno montowany, najczęściej za pomocą tradycyjnych połączeń ciesielskich albo w bardziej nowoczesnej metodzie przy pomocy metalowych łączników. Wszystkie prace wykonywane są przez zespół kierowany przez uprawnionego cieślę, ponieważ osoby bez doświadczenia nie są w stanie wykonać takich prac samodzielnie. Dodatkowo zgodnie z prawem budowlanym, by zapewnić odpowiednią nośność, konstrukcja taka musi zostać zaprojektowana przez specjalistyczne biuro architektoniczne albo konstrukcyjne.
Z tych powodów łatwiejszym wydaje się inne rozwiązanie.
Kratownica, czyli wiązar kratowy
Wiązary kratowe zyskują bardzo na popularności. Ich niewątpliwą zaletą jest tani koszt wykonania i to, że wiele firm oferuje taki produkt. Ogromnym plusem jest to, że najczęściej zakupiona kratownica dostarczana jest na budowę i montowana w ramach usługi, a także w takim wypadku nie jest konieczne wykonanie projektu samej konstrukcji.
Jeżeli montażu nie wykonuje firma produkująca i dostarczająca wiązary na budowę, to podobnie jak w przypadku więźby tradycyjnej, musimy wynająć cieślę, który te operację przeprowadzi.
Wiązar kratowy, inaczej zwany kratownicą podbijają rynek swoją prostotą, gdyż jest to po prostu kilkanaście połączonych desek, które tworzą system połączonych ze sobą trójkątów.
Na konstrukcje wiązara składają się pasy górne i dolne, słupki i krzyżulce, które zrobione są najczęściej z desek i słupków. Połączenia poszczególnych elementów wykonuje się za pomocą nakładek ze sklejki wodoodpornej, stalowych płytek perforowanych albo tak zwanych płytek gwoździowanych.
Niezwykle ważną zaletą takiego rozwiązania jest to, że kratownice opierają się na ścianach zewnętrznych i z tego powodu nie potrzeba budować wewnętrznych ścian konstrukcyjnych a przez to układ pomieszczeń może być bardziej swobodny. Lepiej można także zorganizować przepływ powietrza pomiędzy konstrukcją dachu przez co wykonanie izolacji termicznej jest dużo tańsze. Tak samo sprawa ma się z wykorzystaniem przestrzeni poddasza do poprowadzenia wszelkiego rodzaju instalacji, systemów wentylacyjnych, klimatyzacji czy rekuperacji.
Można także wykorzystać przestrzeń poddasza do przechowywania lekkich przedmiotów, taka forma pawlacza.
Kratownice drewniane stosuje się przede wszystkim w domach z nieużytkowym poddaszem a rozwiązanie tradycyjne z poddaszem użytkowym oraz przy bardziej skomplikowanym kształcie dachu, który trudno byłoby wyprofilować z kratownic. Sami jednak musimy zdecydować który wariant wybrać.
Ważne, żeby nasz dom miał dach, który nada mu odpowiedniego charakteru. Takiego, jaki sobie wymarzyliśmy.